- Home
- Bang zijn voor pesters
Er zijn verschillende redenen en oorzaken waarom kinderen bang zijn. Het kan bijvoorbeeld een angst voor spinnen zijn, faalangst of angst voor andere kinderen. En er zijn verschillende reacties mogelijk op angst: de wellicht voor velen bekende ‘fight, flight en freeze’-reacties. Het ene kind vecht als reactie op zijn angst, het andere kind rent weg en sommige kinderen ‘bevriezen’. Deze reacties zijn ingebouwde overlevings-mechanismen en het is goed om dat aan kinderen uit te leggen.
In mijn praktijk zie ik veel kinderen die gepest zijn of nog steeds gepest worden. Vaak voelen ze zich schuldig dat ze het ‘hebben laten gebeuren’. Dat ze niet voor zichzelf zijn opgekomen. Dat ze zich niet konden bewegen en niets konden zeggen. Uitleg van het fenomeen ‘freeze’ kan dan veel inzicht geven. En dat geldt ook voor de andere twee reacties: ‘fight’ en ‘flight’. Het is heel normaal om bepaalde kinderen te ontwijken als je bang bent dat ze je gaan pesten. Of weg te lopen als ze weer vervelende opmerkingen maken. Het is zelfs zo dat veel pesters zijn gaan pesten door de ‘fight’-reactie: Als ik anderen pest, kunnen ze mij niet meer pesten…
Ik merk dagelijks wat de impact van pesten is en het zou zoveel beter zijn als dat voorkomen kan worden. Ik leer de kinderen in mijn praktijk die bang zijn voor hun pesters het volgende: pesten heeft met macht te maken. De pester wil macht over zijn of haar slachtoffer. Zodra je jezelf gaat verdedigen (“Ik ben niet dik!”) of van je af gaat slaan (fight), wegloopt (flight) of niet kan reageren (freeze), blijft het pesten doorgaan. Het is de kunst om het machtsverschil weg te werken. Ervoor te zorgen dat het niet over het slachtoffer gaat, maar over de pester.
Het is altijd zo mooi om in rollenspelen te merken en te voelen wat er gebeurt: Pester: “he stommerik! Wat zie je er weer lelijk uit en wat heb je belachelijke kleren aan! Loser!” Gepeste: “Ja, jij hebt inderdaad gave kleren aan. Volgens mij heb jij er echt kijk op. Naar welke winkel ga jij altijd?” De pester zal nog even blijven proberen rotopmerkingen te maken, maar als de gepeste de aandacht steeds weer naar de pester verlegt, valt de pester stil. Pester: “Ik ga naar hele dure winkels waar ze merkkleding hebben, maar daar laten ze jou niet binnen, vetzak! Trouwens, jouw maat hebben ze daar niet eens! Ken je het woord ‘sporten’ eigenlijk wel?” Gepeste: “Ja, volgens mij sport jij heel veel. Je ziet er zo sportief uit. Welke sport doe jij?” Pester: “Ik zit op atletiek en tennis, sukkel!” Gepeste: “Oh wat gaaf! En wat vind je zo leuk aan deze sporten?” Pester: “eh, nou, ik vind het heerlijk om buiten te sporten…”
En zo komt er een omkering in het gesprek. Dit is maar een voorbeeldje. Bij de rollenspelen valt de pester echt stil. De kinderen die de rol van pester spelen, voelen dit zelf. Ik laat mijn cliënten beide rollen ervaren en het is elke keer weer mooi om te zien wat er gebeurt. De gepeste krijgt weer de regie in handen: van ‘slachtoffer’ naar gelijkwaardige die zichzelf en de pester in hun waarde laat. Dan kan de angst voor pesters smelten als sneeuw in de zon…..
