Wil je kind geen complimenten krijgen? Wordt je kind boos als je hem toejuicht? Geen zorgen, dat is heel normaal. Soms zitten kinderen helemaal niet op complimenten te wachten en leidt het ze alleen maar af van wat ze leuk vinden om te doen.

Lees ook: Waarom grenzen stellen aan je kind zo gezond is

Waarom je kind geen complimenten wil

Stel, je kind heeft zijn veters voor het eerst zelf gestrikt. ‘Wow, wat goed!!’, roep je naar hem. Je klapt, je zingt en je maakt misschien zelfs een klein vreugdedansje. Je bent zo trots als een pauw, en dat wil je hem graag laten weten.

Maar hij reageert niet zoals verwacht. Sterker nog, hij wordt boos op je. Hij zwaait met zijn armen heen en weer, en roept ‘Nee, niet zeggen! Stop mama!’

Hoe kan dat nou? Ligt het aan het temperament van je kind? Heeft hij gewoon een van zijn gekke buien? Of ligt het aan jou?

Er kunnen verschillende redenen zijn:

• Soms ligt het inderdaad aan jou. Jouw complimenten overschrijden een grens bij je kind. Het kan zijn dat je kind chagrijnig wordt omdat je zijn speciale momentje hebt ‘gestolen’. Hij is degene die blij mag zijn met zijn prestatie. Jij mag dat ook zijn, maar niet meer dan hem.
• Reageer je te uitbundig? Kinderen, zelfs peuters, kunnen een te uitbundige toon als neerbuigend interpreteren. Daar kunnen ze boos van worden.
• Complimenten geven wanneer je kind iets goed doet, kan je kind het gevoel geven dat je alleen echt blij met hem bent als hij iets spectaculairs doet. Ook dit kan tot boosheid leiden. Of hij wordt bang voor het maken van fouten omdat hij je niet teleur wil stellen.
• Als je (oudere) kind last heeft van een laag zelfbeeld, strookt jouw compliment niet met zijn realiteit. Hij gelooft het compliment dan niet.
• En tot slot kan een kind gewoon schrikken van een te enthousiaste reactie.

Een compliment is niet altijd nodig

Hoe mooi jij ook de dikke krullenbos van je eigen kind of dat van iemand anders vindt, het kan ontzettend irritant zijn voor het kind als je dat maar blijft herhalen. Een keertje ‘Wat heb je toch mooie krullen’ kan leuk zijn, maar complimenten over iemands uiterlijk zijn soms juist vervelend.

Ook al is het positief en bedoel je het alleen maar lief. Het is niet altijd nodig en het wordt niet altijd gewaardeerd. En als jij dan beledigd raakt omdat je het goed bedoelt, dan gooit dat nog meer olie op het vuur.

Bij kinderen onderling hoeft het ook niet altijd goed te gaan. Als een kind lekker aan het voetballen is en hij krijgt van een ander kind te horen dat hij zulke mooie krullen heeft, dan kan hij denken ‘Heh, wat zeur je nou, ik wil gewoon voetballen’.

Je hoeft je kind geen complimenten te geven

Complimenten zijn soms dus overbodig. Zelfs al heb je het over de prestaties van je kind en niet over zijn uiterlijk. Stel, je vindt het knap dat je kind kan voetballen. ‘Wat kan jij dat goed zeg, waarom wordt je niet lid van de voetbalclub?’, zeg je tegen hem.
Het kind kan zich hier enorm ongemakkelijk door voelen. Hij heeft misschien helemaal geen behoefte om lid te worden van een club. Hij wil voetballen omdat hij het leuk vindt. Niet omdat hij de beste erin wil worden.

Hoe moedig je je kind dan wel aan?

Hoe kun je dat toch de prestaties van je kind vieren en hem op een positieve manier aanmoedigen? We geven je hier enkele tips van kindercoaches voor het geven van complimenten aan je kind.

Lees ook: Complimenten geven aan je kind, zo doe je dat goed

1. Heeft je kind wat aan je compliment of niet?

Wees je bewust van het compliment dat je wilt geven. Heeft je kind er echt wat aan? Of is het iets waarvan jij denkt of voelt dat het nodig is om te zeggen?

2. Opmerken in plaats van lof geven

Merk de inspanning die je kind heeft geleverd op, in plaats van dat je lof geeft. ‘Goed gedaan’ op een positieve, niet te enthousiaste, toon is een goed voorbeeld. 

Overdrijf in elk geval niet en zorg ervoor dat de focus op het kind ligt. Bijvoorbeeld: ‘Ik vind het heel knap van je dat je geduldig gewacht hebt voor je ging praten.’

3. Vraag je kind wat hij ervan vindt

Merk je dat je kind juist op zoek is naar jouw goedkeuring? En gebeurt dit net even te vaak? Om te voorkomen dat het zelfbeeld van je kind afhankelijk wordt van externe validatie, kun je vragen wat hij ervan vindt. 

Erken zijn harde werk, maar vraag hem ook wat hij ervan vindt. ‘Ben je er blij mee? Was het leuk om te doen?’

4. Uit je waardering op een rustige manier

Heb je toch iets te enthousiast gereageerd en merk je dat je kind daardoor van slag raakt? Reageer dan rustig en zeg dat je gewoon iets te enthousiast was. ‘Je mag trots op jezelf zijn dat je je veters hebt gestrikt’, zeg je dan op een rustige toon. 

Met een rustige toon bereik je meer. Vooral wanneer het gaat om schoolwerk, sporten of andere activiteiten met andere kinderen erbij.

5. Leg de focus op de activiteit, niet op het resultaat

Je kind heeft zich helemaal het zweet ingewerkt om een goal te scoren tijdens de voetbalwedstrijd. Natuurlijk is het leuk dat hij een goal heeft gemaakt. Maar je kind heeft er misschien meer aan als je ook erkent hoe hard hij heeft getraind of gevoetbald. Of hoeveel plezier hij heeft gehad. ‘Wat heb je hard gevoetbald zeg, vond je het ook leuk?’

Leg dus niet de focus op het aantal doelpunten wat hij heeft gescoord, maar erken heel de wedstrijd. En nog belangrijker: vraag hem of hij het leuk heeft gehad. Want plezier maken is het belangrijkste voor je kind. Niet het scoren.

Educatieve kinderboeken

Blije Binnenste specialiseert zich in het creëren en uitgeven van educatieve kinderboeken. Onze boeken behandelen de vier basisemoties ‘Blij’, ‘Bang’, ‘Boos’ en ‘Bedroefd’. Bekijk onze kinderboeken of ontdek wat opvoedingsdeskundigen en kindercoaches schrijven op ons blog.